Vaktaal: dat is toch wel duidelijk?! Nee dus. Vaktermen die voor jou volstrekt duidelijk zijn, zijn dat lang niet altijd voor een ander. Zeker niet als jij een expert bent met veel vakkennis. Je denkt dat je helder communiceert, maar je lezers blijven achter met een frons en een vraagteken op hun gezicht. Lees in deze blog hoe je dat voorkomt én waarom het belangrijk is.
Wat is jargon?
Jargon is een ander woord voor vaktaal. Het zijn woorden, termen en begrippen die binnen jouw organisatie of vakgebied volkomen logisch zijn, maar daarbuiten weet lang niet iedereen wat het betekent. Denk aan woorden als startkwalificatie, extramuraal, cafetariamodel, SWOT-analyse en tand-nokconstructie.
In gesprekken met je collega’s of andere vakspecialisten kun je deze woorden prima gebruiken. Maar zodra je het opschrijft voor iemand buiten die bubbel (groep), loop je het risico dat die ander je niet begrijpt.
Waarom duidelijke teksten belangrijk zijn
Lezers maak je blij met een duidelijke tekst. Of dit nu je klanten zijn, je collega’s of een breder publiek. Als je te veel vaktermen (jargon) gebruikt, maak je een tekst ingewikkelder dan nodig. Waardoor de boodschap van je tekst niet overkomt. Dat is toch zonde?
Sterker nog, onduidelijke communicatie kan leiden tot misverstanden, verkeerde beslissingen en lezers of klanten die afhaken.
Zelfs als je doelgroep bestaat uit hoogopgeleide professionals wil dat niet zeggen dat zij automatisch jouw specifieke vaktaal begrijpen. Ook zij houden van een begrijpelijke, lekker leesbaar tekst.
De voordelen van een begrijpelijke tekst
Een duidelijke, lekker leesbare tekst:
- Bespaart de lezer tijd, omdat de boodschap meteen duidelijk is.
- Vergroot de kans dat je lezer actie onderneemt.
- Bouwt vertrouwen op, omdat je toegankelijk en transparant communiceert.
En dat is precies wat jij wil bereiken. Toch?
Let ook op afkortingen en containerbegrippen
Jargon beperkt zich overigens niet tot moeilijke woorden. Ook afkortingen en containerbegrippen vallen eronder. Je kent ze vast wel: organisaties waar de afkortingen je om de oren vliegen. Schrijf in dat geval de afkorting de eerste keer voluit. Dan begrijpt iedereen daarna waar jij het over hebt.
Containerbegrippen zijn abstracte woorden die van alles kunnen betekenen. Je hebt er als lezer niet direct een beeld bij wat het precies betekent. Dus geeft elke lezer er zijn eigen invulling aan. Het gevolg: je tekst doet zijn werk niet omdat je boodschap blijft hangen in vage taal.
Ik geef je een voorbeeld.
- Wij vinden duurzaamheid heel belangrijk.
of
- We wekken 60% van onze energie zelf op met zonnepanelen op het dak van ons bedrijfspand.
Bij welke tekst komt de boodschap duidelijk en concreet over? Niet zo moeilijk kiezen toch?
Wanneer is vaktaal prima?
Niet elke vakterm is ‘verboden’. Soms moet je een specifiek woord gebruiken, omdat er geen eenvoudiger alternatief voor is. Of omdat je doelgroep die taal nu eenmaal spreekt. Dan wil je daar met je tekst wel bij aansluiten.
Kan het echt niet duidelijker? Leg de lastige term dan kort uit. Zo neem je álle lezers mee.
Schrijf je bijvoorbeeld voor juristen of zorgverleners, dan mag je ervan uitgaan dat ze de meeste vaktermen snappen. Maar blijf ook dan kritisch: is de vaktaal echt nodig? Of kun je het duidelijker formuleren?
Zo vermijd je onnodig jargon: 2 extra tips
1. Gebruik voorbeelden
Abstracte woorden en vaktermen worden concreet als je een voorbeeld geeft. “Klantgericht werken” klinkt mooi, maar wat doet iemand dan precies? Schrijf dat op. Of leg kort uit wat een SWOT-analyse inhoudt. Dit is een methode om de sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen van je bedrijf op een rij te zetten.
2. Laat een buitenstaander meelezen
Iemand van buiten je vakgebied ziet sneller wat onduidelijk is. Dat kan een collega zijn, een klant of een tekstschrijver 😉. Kijk welke vaktermen de meelezer niet begrijpt en maak je tekst op die punten duidelijker.
Schrijven is helder en concreet durven zijn
Goede teksten vragen om lef. Het lef om je als schrijver niet te verstoppen achter moeilijke woorden of vaktermen, maar gewoon te zeggen wat je bedoelt. Maak het concreet. Zodat de lezer je begrijpt en in actie komt.
Twijfel je of jouw tekst duidelijk genoeg is? Dan kijk ik graag met je mee. Als tekstschrijver én sparringpartner help ik je om ingewikkelde informatie om te zetten in een duidelijke, lekker leesbare tekst. Zodat je boodschap ook echt overkomt.
Meer weten? Neem gerust contact op.